บ้านซื่อเหอเยวี่ยนแบบดั้งเดิมของ 'เหมยหลันฟาง' บุรุษผู้เป็นราชินีแห่งงิ้วปักกิ่ง
เหมยหลันฟาง (1894-1961) มีชีวิตอยู่ในช่วงเปลี่ยนแปลงการปกครอง สงครามจีน-ญี่ปุ่น จนถึงก่อนปฏิวัติวัฒนธรรม เป็นนักแสดงงิ้วปักกิ่งมีชื่อเสียงและทำคุณประโยชน์ให้กับจีนในด้านศิลปะการแสดงมาตลอดทั้งชีวิต (อ่านเรื่องราวชีวิตของเหมยหลันฟางจาก เก้ากระบี่เดียวดาย ที่ โพสต์ facebook นี้)
บ้านที่ทางการจีนจัดให้อยู่หลังนี้ เดิมเคยเป็นส่วนหนึ่งของวังองค์ชายในราชวงศ์ชิง ตัวบ้านมีรูปแบบเป็นซื่อเหอเยวี่ยน (四合院 siheyuan) บ้านล้อมลาน ก่อด้วยอิฐสีเทาฟ้า มุงกระเบื้องหลังคาสีเทา เสาทาสีแดง กรอบหน้าต่างสีเขียว เป็นซื่อเหอเยวี่ยนแบบปักกิ่งแท้ๆขนาดกะทัดรัด
ตอนนี้ตัวบ้านเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ให้เข้าไปชมได้ ด้านในจัดแสดงเรื่องราว และข้าวของต่างๆของเหมยหลันฟาง จะมีในตึกอาคารประธานที่จัดตกแต่งห้องแบบที่เหมยหลันฟางเคยใช้งานอยู่จริงๆ
ประตูทางเข้ากลุ่มเรือนสวยงามโออ่าแบบบ้านจีน เหนือประตูเป็นป้ายชื่อพิพิธภัณฑ์ เขียนด้วยลายมือของเติ้งเสี่ยวผิง
การตกแต่งภายในของที่นี่เป็นการมิกซ์แอนด์แมตช์ของใหม่-ของเก่าไว้ได้อย่างน่าสนใจ มีเฟอร์นิเจอร์จีนอย่างสมัยราชวงศ์ชิง ของใช้จากต่างประเทศ จัดวางแบบเรียบง่าย ดูใช้งานได้จริง
ในอาคารประธาน main hall ห้องกลางปกติทั่วไปจะใช้เป็นห้องไหว้บรรพบุรุษ แต่เหมยหลันฟางใช้เป็นห้องรับแขก ห้องอีก 2 ฝั่งในตึกเดียวกันเป็นห้องนอนและห้องทำงาน
ให้สังเกตพื้นห้อง บ้านจีนทั่วไปจะปูด้วยแผ่นหินขนาดใหญ่สีเทา แต่ที่นี่ปูด้วยกระเบื้องลายสวย
ห้องกลางในเรือนประธานมองจากอีกด้าน บ้านจีนรุ่นนี้จะกั้นแบ่งพื้นที่ในอาคารด้วยผนังไม้โปร่งกรุด้วยผ้าไหม ผนังลักษณะนี้ในบ้านจีนที่ไทยอย่างบ้านหวั่งหลี คลองสานก็พบได้เช่นกัน
ภายในห้องทำงานตกแต่งอย่างเรียบง่าย มีเพียงชุดโต๊ะทำงานและส่วนรับรองแขก ทั้งหมดเป็นเฟอร์นิเจอร์จีนรูปแบบราชวงศ์ชิงช่วงยุคหลัง
รูปถ่ายห้องทำงาน มองจากอีกด้านหนึ่ง แสดงตู้เก็บเอกสารไม้แบบจีนเรียงอยู่ตลอดแนวผนัง
เหมยหลันฟางอยู่ในบ้านที่ปักกิ่งหลังนี้ประมาณสิบปี จนถึงช่วงวาระสุดท้ายของชีวิต หลังจากเหมยหลันฟางเสียชีวิตไป ลูกของเขากับครอบครัวก็อาศัยอยู่ที่นี่ต่อ จนช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม และยุคสงครามกดดันหนักจนคนค่อนแคะกันว่ามีชีวิตหรูหรา ไม่สนใจความทุกข์ยากของสังคม ทั้งครอบครัวจึงย้ายออก บ้านถูกปล่อยทิ้งร้าง จนทางการนำมาทำเป็นพิพิธภัณฑ์ในภายหลัง
ถึงแม้ข้าวของจะดูไม่มากมาย แต่ถ้าเทียบกับชาวเมืองปักกิ่งทั่วไปในยุคนั้นแล้ว การอยู่ในบ้านจีนแบบซื่อเหอเยวี่ยน ที่เพียบพร้อมด้วยเฟอร์นิเจอร์สวยงามแบบนี้ก็ถือว่าหรูหรามากทีเดียว
ผังแสดงตำแหน่งเรือนต่างๆในบ้านซื่อเหอเยวี่ยนของเหมยหลันฟาง ปกติเรือนแถวยาวที่เป็นห้อง ส่วนเซอร์วิสจะอยู่ด้านหลังอาคารประธาน แต่ที่นี่เรือนนี้วางอยู่ทางซ้ายมือ
เรือน 2 ข้างที่ล้อมลาน (side hall) เหมยหลันฟางใช้เป็นส่วนที่พักของลูกหนึ่งหลัง อีกหลังเป็นครัวและห้องทานข้าว
(photo credit : Tuttle Publishing (2012), Chinese Houses : The Architectural Heritage of a Nation)
ซุ้มประตูทางเข้าสู่ลานด้านในบ้าน
ลานกลางบ้านซื่อเหอเยวี่ยนในช่วงหน้าร้อน จะกลายเป็นลานกิจกรรม ศูนย์รวมใจของครอบครัวใหญ่ที่อาศัยในบ้าน เด็กๆวิ่งเล่นกัน ผู้ใหญ่นั่งล้อมวงสนทนา แม่บ้านทำกิจวัตรงานบ้านประจำวัน
รูปถ่ายแสดงลานกลางบ้านในช่วงหน้าหนาว นอกจากลานใหญ่ตรงนี้ บ้านนี้ยังมีอีก 4 ลานย่อยอยู่มุม 2 ข้าง ด้านหน้าและด้านซ้ายของกลุ่มเรือน เป็นที่รองรับกิจกรรมย่อยต่างๆ
...................................
subscribe รับข่าวสารทางอีเมล์ ที่นี่ เราสัญญาว่าจะส่งแต่บทความที่มีประโยชน์และโปรโมชั่นเด็ดไปให้ :)
......................................
