ถ้าปักกิ่งมีซื่อเหอย่วน เซี่ยงไฮ้ก็มี 'สือคู่เหมิน'
มีใครไม่รู้จักซินเทียนตี้บ้างมั้ย ซินเทียนตี้(新天地 Xin-Tian-Di) เป็นคอมเพล็กซ์ร้านหรูเท่เก๋เว่อร์กลางเมืองเซี่ยงไฮ้ ที่เป็นที่ฮือฮามากตอนสมัยเปิดตัวเมื่อ 16 ปีที่แล้ว เพราะทั้งคอมเพล็กซ์เป็นการปรับปรุงรีโนเวตอาคารเก่าทั้งหมด เพื่อให้กลายเป็นร้านค้า ร้านอาหารสมัยใหม่
อาคารเก่าสีเทาที่เป็นฉากหลังเท่ๆของซินเทียนตี้ ก็คืออาคารแบบ 'สือคู่เหมิน'
สือคู่เหมิน (石库门 Shi-ku-men) คือสถาปัตยกรรมที่เป็นสัญลักษณ์ของ East meet west อันเป็นเอกลักษณ์ของเซี่ยงไฮ้ ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐสีเทา 2 ชั้น มีซุ้มประตูหน้าต่างประดับปูนปั้นประดับแบบฝรั่ง รูปแบบผสมผสานอย่างนี้มีที่มาจากความต้องการสร้างที่อยู่อาศัยจำนวนมากในพื้นที่จำกัด สำหรับชาวจีนผู้อพยพหนีสงครามกลางเมืองในช่วงกลางศตวรรษที่ 19
เซี่ยงไฮ้มีเขตสัมปทานที่ให้ต่างชาติเข้ามาตั้งรกรากอาศัยได้ทั้งเขตสัมปทานฝรั่งเศสและเขตนานาชาติ ชาวจีนชนชั้นแรงงานที่ต้องการลี้ภัย เลยเข้ามาอยู่ที่เขตพิเศษที่ว่ากันมากมายมหาศาล นักธุรกิจต่างชาติหัวใสจึงได้ทีสร้างบ้านแบบใหม่เพื่อขายออกมาเป็น 'สือคู่เหมิน'
ช่วงต้นถึงกลางศตวรรษที่ 20 เซี่ยงไฮ้ที่กำลังเจริญเต็มไปด้วยผังสี่เหลี่ยมเป็นบล็อคๆของสือคู่เหมิน และตรอกซอยแคบๆที่เรียกว่า ล่งถาง (弄堂 long-tang) ทั่วทั้งเมือง
มีการสำรวจพบว่าประมาณปี 1990 ชาวเซี่ยงไฮ้กว่า 80% ยังคงอาศัยอยู่ในบ้าน 2-3 ชั้นในตรอกแคบอย่างล่งถาง ตรอกแคบๆหน้าบ้านฉัน หลังบ้านเธอ เป็นเหมือนพื้นที่ส่วนกลางของชุมชน ให้ชาวบ้านได้นั่งพักผ่อน พบปะพูดคุยกัน จนถึงล้างผัก ซักผ้า ขายของ อะไรๆก็เกิดขึ้นที่นี่
หลังจากที่จีนเปิดประเทศ ก้าวเข้าสู่การเป็นมหาอำนาจในยุคสมัยใหม่ เซี่ยงไฮ้ก็เต็มไปด้วยโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ มีการรื้อถอนสือคู่เหมิน และบ้านเก่าในย่านโบราณต่างๆออกไปเป็นจำนวนมาก เหมือนกับเมืองเก่าต่างๆทั่วโลก
จนภายหลังเริ่มมีกระแสการอนุรักษ์สือคู่เหมิน รวมถึงในคอมเพล็กซ์ซินเทียนตี้ก็มีการจัดทำ 'Shikumen Open House Museum' จัดแสดงและให้ความรู้เกี่ยวกับบ้านแบบสือคู่เหมิน
'Shikumen Open House Museum' (石库门屋里厢 Shi-ku-men Wu-Li-xiang) เป็นบ้านแบบสือคู่เหมิน 3 ชั้นที่สร้างขึ้นประมาณปี 1920 มีทั้งหมด 7 ห้อง ถูกซ่อมแซมใหม่และจัดแสดงเฟอร์นิเจอร์ ข้าวของเครื่องใช้ จำลองความเป็นอยู่ครอบครัวชนชั้นกลางชาวเซี่ยงไฮ้สมัยก่อน
สือคู่เหมินรุ่นเก่าจะมีขนาดใหญ่ห้องเยอะ ตามขนาดของครอบครัวที่อยู่กันหลายคนหลายรุ่น เมื่อเข้าบ้านไปจะเป็นห้องรับแขกแบบบ้านจีนโบราณ จัดวางเฟอร์นิเจอร์ไม้สไตล์จีนคลาสสิค คือมีโต๊ะคอนโซลวางตรงกึ่งกลางห้อง ด้านหน้าเป็นชุดทานน้ำชา 2 ที่นั่ง 2 ข้างตกแต่งด้วยตุ้ยเหลียน( ป้ายเขียนข้อความมงคล) 2 ปีกซ้ายขวาของห้องวางเก้าอี้จีนสำหรับแขกเหรื่ออีก 4-6 ที่นั่ง (เลือกดูชุดรับแขกแบบจีนโบราณ ที่นี่ / เลือกดูเก้าอี้ไม้แบบจีนโบราณ ที่นี่)
ชั้นล่างอีกห้องเป็นห้องสำหรับพ่อแม่ในมิวเซียมจัดเป็นห้องนอนเล็กๆ มีเตียงจีนโบราณ กับโต๊ะแต่งตัวสไตล์จีนผสมฝรั่ง
ชั้นบนจัดแสดงเป็นห้องนอนใหญ่ ห้องทำงาน ห้องลูกสาว ห้องลูกชาย ทั้งหมดตกแต่งด้วยเฟอร์นิเจอร์ไม้สไตล์จีนผสมฝรั่ง ตามแบบอย่างผู้มีอันจะกินในเซี่ยงไฮ้สมัยนั้น
บ้านแบบสือคู่เหมินรุ่นเก่าจะมีคอร์ทกลางที่ให้แสงธรรมชาติส่องเข้าบ้านได้เพื่อช่วยในการระบายอากาศ คล้ายบ้านในเมืองเก่าภูเก็ตของเรา (เลือกดูโต๊ะทำงานสไตล์จีนแบบในรูป ที่นี่)
ด้านหลังของบ้านสือคู่เหมินจะเป็นห้องครัว ที่เซี่ยงไฮ้ถึงแม้ว่ารูปแบบการจัดห้อง และความเป็นอยู่จะเป็นแบบตะวันตกมาก แต่ครัวยังคงเป็นครัวแบบจีนดั้งเดิม
แม้จะมีนักวิชาการวิจารณ์ว่า จริงๆแล้วคนที่อยู่ในบ้านสือคู่เหมินสมัยก่อน คงไม่มีความเป็นอยู่หรูหราตามแบบที่จัดแสดงที่ 'Shikumen Open House Museum' แห่งนี้ (คนที่มีฐานะดีส่วนใหญ่จะอยู่ในวิลล่าแบบบ้านเดี่ยวมากกว่า)
แต่ค่าเข้าชมเพียงแค่ 20 หยวน ถูกกว่าค่ากาแฟสด 1 แก้วในเซียงไฮ้ แลกกับการได้ชมบ้านจีนโบราณที่ได้รับการดูแลรักษาเป็นอย่างดี และเฟอร์นิเจอร์จีนคลาสสิค เฟอร์นิเจอร์ไม้เก่าสวยๆจำนวนมาก เท่านี้ก็คุ้มเกินคุ้มแล้วค่ะ
......................................
subscribe รับข่าวสารทางอีเมล์ ที่นี่ เราสัญญาว่าจะส่งแต่บทความที่มีประโยชน์และโปรโมชั่นเด็ดไปให้ :)
......................................